آیا اطلاعات داخل گوشی شما مهم است؟

در وبلاگ «بنده» (البته منظورم وبلاگ ایشان است) مطلبی راجع به موضوع امنیت اطلاعات دیدم. درک بسیاری از افراد از موضوع جاسوسی های شرکت های نرم افزاری از اطلاعات ما اشتباه است. این روش جاسوسی را من «جاسوسی اجتماعی» نام گذاشته ام. متن زیر به نحوی این موضوع را توضیح داده است. مثال های دیگری نیز می توان به آن افزود. نکات دیگری نیز هست که در این متن نیامده اند. اما فضای کلی متن درست است. در ادامه مطلب آن را بخوانید:

اینترنت و حیا (2)

حیا به عنوان یکی از ارکان زندگی دینی، رابطه‌ای دو سویه با اینترنت دارد. از یک سو اینترنت می‌تواند بر حیای مخاطب خود تأثیر بگذارد و از سوی دیگر حیای فرد، نوع رفتار او در اینترنت را تعیین می‌کند.
بر اساس تجربه، هرگاه اینترنت به جامعه‌ای راه یافته، به تدریج پایه‌های اخلاق در آن جامعه کم‌رنگ شده است. نه آن که تمام تقصیر بی‌اخلاقی بشر جدید بر عهده‌ی اینترنت باشد، اما اینترنت نیز نقش به سزایی در این زمینه دارد.

به منظور اثبات این ادعا، فرایندهایی که موجب این تغییر می‌شود مورد دقت و بررسی قرار خواهد گرفت. لازم به ذکر است که مجموع این عوامل در کنار یکدیگر، تأثیری فوق‌العاده دارند که شاید در تک تک آنها نتوان چنین ابعادی از تأثیرگذاری را مشاهده کرد.

(در ادامه 10 دلیل به همراه خلاصه توضیحات آن ذکر می‌شود. در هر توضیح سعی شده اصل مطلب گفته شود و از ذکر حواشی پرهیز شده است. ممکن است نیاز به توضیح بیشتری باشد که در خدمت هستم.)

اینترنت و حیا

در یک مقاله علمی! به ده شیوه ای که اینترنت از آن طریق حیای کاربران خود را کم می‌کند اشاره کرده‌ام. عنوان این شیوه‌ها در این مقاله چنین است: (جملات داخل پرانتز برای گویا شدن عناوین اضافه شد)

1. از بین رفتن حریم خصوصی
2. گذشته هایی که دیگر از بین نمی روند (جلوگیری از بازگشت فرد به محیط اخلاقی به دلیل حفظ اشتباهات گذشته در اینترنت)
   
3. گفتگو با نامحرم، بدون فشار روانی و محیطی
4. افزایش خلوت با نامحرمان (در گفتگوهای همزمان یا غیرهمزمان)
   
5. افزایش لغزش‌ها (و لغزشگاه ها)
   
6. گام به گام با شیطان (شکستن تدریجی قبح گناه)
   
7. از لایک تا خودنمایی (علاقه به جمع آوری لایک بیشتر به کمک میل تبرج می آید و...)
   
8. میل به هم رنگی با جماعت (یا ترس از خوردن برچسب «اُمُل»)
   
9. قرار گرفتن در معرض فرهنگ‌های گوناگون
10. افزایش شبهات پیرامون دین و حیا

اگر عناوین و توضیحات شان به اندازه کافی گویا هستند، بفرمایید کدام یک اشتباه به نظر می‌آید و کدام عامل از نظر دور مانده است.

بخشیدم...

بعضی حرکت‌های خوب، آدم را سر وجد می‌آورد. یکی هم این حرکت زیبا که در پایگاه همسران فاطمی انجام شده است:

در صفحه اصلی نوشته است:
هر حرفی را به هر کسی نمی‌توان زد. این را همه می‌دانند. برای همین هم قدیمی‌ها گفته‌اند: «معرفت درّ گرانی است به هر کس ندهندش، پر طاووس عزیز است به کرکس ندهندش». حالا اگر این حرف، حرف اهل بیت باشد که دیگر اهمیتش هزار برابر است و مخاطب خیلی مهم می‌شود. به همین دلیل این متن را نباید هر کسی بخواند چرا که هدیه خصوصی امام صادق (علیه‌‌السلام) است به بانوان مومنی که با جان و دل حاضرند برای سخن آل‌الله خود را فدا کنند.

بعد که به ادامه مطلب بروی، اصل حرف را می‌بینی:

این پایگاه راه‌اندازی شده است برای تشویق خانم‌ها به بخشیدن مهریه‌هایشان.

واقعا دستشان درست.

هدف: بی هدفی!

چت کردن، عضویت در شبکه‌های اجتماعی و انجمن ها، و فعالیت‌های ارتباطی دیگری نیز هستند که برای بسیاری از جنبه تفریح و گذران وقت مورد توجه اند.

حضور بعضی افراد در شبکه‌های اجتماعی، شکل تکامل یافته ای از وب گردی را تداعی می‌کند. افرادی که در شبکه «بر خط» می‌مانند و «هر چیز جالبی» که ببینند به اشتراک می‌گذارند و در مقابل منتظر «هر چیز جالبی» از طرف دیگر اعضای شبکه هستند.

بی هدفی، عنصر برجسته ای در شبکه‌های اجتماعی و چت روم هاست. البته ممکن است بعد از آن که مدتی از حضور یک نفر در یک چت روم گذشت، اندک اندک اهدافی برای ادامه حضور خود پیدا کند. اما این اهداف نیز معمولاً بیش از آن که دلیل واقعی حضور باشند، توجیه کننده آن هستند.

همین بی هدفی است که جنبه تفریحی این گونه فعالیت‌ها را برجسته تر از سایر جنبه‌های آن کرده است.

برشی از یک نوشته بلند+++

آسایش و تربیت

بسیاری از آفت‌های تربیتی که دیده‌ام، از ترجیح دادن آسایش شخصی بر تربیت فرزند ایجاد شده‌اند. از موارد ساده‌ای که حوصله پاسخگویی به سوالات بی‌شمار فرزند را نداریم تا بسیاری موارد مهم و گسترده دیگر.

*

حسین ما، حالا به قدری از سن و مهارت رسیده است که اگر اینترنت در خانه باشد، به احتمال زیاد به سراغش می‌رود و اندک اندک آن را می‌آموزد. شاید این نکته، مثبت به نظر بیاید اما برای من منفی است.

بهتر می‌دانم که تا هفت هشت سال دیگر از اینترنت سر در نیاورد. به همین دلیل، حالا که از شاتل پیامک آمده برای تمدید دوره، به احتمال زیاد تمدید نکنم و تا مدتی قید اینترنت دائمی درون خانه را بزنم.

البته می‌دانم که مشکلاتی خواهم داشت، اما تربیت مهم‌تر از آسایش است.

*

شاید این طور، به قابلیت‌های دیگر کامپیوتر هم پی بردم!

دو شخصیتی‌ها

حضور در جمع‌های مجازی، یک شخصیت مجازی از انسان می‌سازد که معمولاً با شخصیت حقیقی او متفاوت است. در فضای حقیقی، شخصیت ما بر اساس واقعیت‌های زندگی‌مان و در طول سالیان دراز شکل گرفته است ولی در فضای مجازی، شخصیت‌ها بر اساس آنچه صاحبان‌شان بخواهند تشکیل می‌شوند و الزاماً با شخصیت واقعی یکسان نیستند. هر کس با مدت نسبتاً کوتاهی فعالیت در یک انجمن یا شبکه اجتماعی، می‌تواند شخصیتی را که علاقه دارد برای خود بسازد. کسی که دوست دارد آدمی منطقی و متین به نظر بیاید، حتی اگر در فضای حقیقی کاملاً برعکس این شرایط را داشته باشد می‌تواند چنین بروز و ظهوری از خود در اینترنت ارائه دهد.

به همین دلیل، اینترنت‌بازها به تدریج دو شخصیتی می‌شوند. شخصیتی که هستند و شخصیتی که در فضای مجازی ساخته‌اند. طبیعتاً در بین این دو شخصیت، نمونه‌ی مجازی برای صاحبش شیرین‌تر و دل‌نشین‌تر است، چرا که بر اساس علایق خود آن را ساخته و کمبودهای فضای حقیقی را در آن جبران نموده است. اما از سوی دیگر زندگی واقعی با شخصیت حقیقی پیش می‌رود.

تناقض بین این دو شخصیت، اندک اندک آسیب‌هایی به دنبال خواهد داشت. فرد دو جهانی می‌شود، جهانی که دوستش دارد و جهانی که دارد! طبیعی است که از جهان موجود به سمت جهان مطلوب حرکت کند و این به معنای انزوای او در زندگی حقیقی خواهد بود.

همچنین ممکن است تناقض‌های بین این دو شخصیت و عادت کردن به شخصیت مجازی، رفتارها و توقعاتی در فرد پدید آورد که موجب بر هم خوردن نظم زندگی واقعی او شود.

برشی از یک نوشته بلند++

توهم دانش

نسلی در حال شکل‌گیری است که ارزش «علم» را با «دسترسی به علم» جایگزین کرده است. برای این نسل مهم نیست که چیزی را بدانی، بلکه مهم آن است که اگر اراده کردی، بتوانی به آن دسترسی پیدا کنی. این نسل، همان‌قدر که اهمیتی برای دانستن قائل نمی‌شود، در مقابل، خود را دانا می‌داند. دلیل این احساس نیز دسترسی به یک منبع اطلاعاتی به نام اینترنت است. گویی درون وجودشان چیزی می‌گوید: «تو هرگاه اراده کنی، همه چیز را خواهی دانست، پس تو به همه چیز دانایی!»

برشی از یک نوشته بلند+

سلام، پیام، تمام

روابط انسانی گسترش پیدا کرده، اما عمیق‌تر نشده است. طول مدت برقراری یک رابطه بین دو نفر در دنیای حقیقی بسیار بیشتر از روابط مجازی همان دو نفر است. ممکن است بعضی از روابط اینترنتی طولانی باشند اما به طور معمول، روابط کوتاه بسیار بیشتر هستند. با گسترش روابط اینترنتی، رابطه‌ها بسیار ولی کوتاه شده‌اند که این سرعت روابط، می‌تواند یک آفت بزرگ برای ارتباطات انسانی باشد.

رابطه‌های کوتاه، از دستیابی به عواطف عمیق جلوگیری می‌کنند، راه را بر درک گسترده از طرف مقابل می‌بندند و جامعه را فردگراتر می‌نمایند. آسیب‌های این فردگرایی، البته از جنس تاثیرات اینترنت بر طعم زندگی! است که در فصل دوم همین نوشته خواهد آمد.

به جز آن که روابط مجازی کوتاه شده‌اند، حوصله‌ی کسی که به این‌گونه روابط خو گرفته است برای روابط حقیقی نیز کم می‌شود. به این صورت آن ارتباط‌های مبتنی بر «سلام- پیام- تمام» خود را به دنیای حقیقی نیز تحمیل می‌کنند. به همین دلیل است که امروزه نوشته‌های کوتاه، بیشتر مشتری دارند و برنامه‌های رادیویی نیز کوتاه‌تر شده‌اند. یا شاید همین حوصله‌های کوتاه در اقبال مردم نسبت به فست فودها بی اثر نبوده باشد.

برشی از یک نوشته بلند!

خطوط موازی

آیا قد علم کردن یک نهاد خصوصی در مقابل ارگان های دولتی خوب است یا نه؟ مثلا آیا اگر آموزش و پرورشی داریم که از کارش راضی نیستیم، راه بیفتیم و یک سیستم آموزشی دیگر تاسیس کنیم و سعی کنیم با شیوه انقلابی! آن را اداره کنیم! باعث اصلاح سیستم آموزشی می شویم؟

یا مثلا آیا اگر در مقابل جشنواره فیلم فجر، جشنواره فیلم مردمی عمار را علم کنیم و در مقابل نمایشگاه رسانه های دیجیتال، نمایشگاه رسانه های دیجیتال انقلاب اسلامی را، موجب بهبود فضای مجازی و سینما خواهیم شد؟

آیا این گونه مقابله با ارگان های دولتی به صواب است یا خطا؟

*

وقتی نهادهای حاکمیتی در حوزه ای مسئولیت دارند و وظیفه خویش را به درستی انجام نمی دهند، ممکن است به خاطر اهمیت آن حوزه نتوانیم انحرافش را تحمل کنیم و به دنبال راهی برای اصلاح باشیم.

معمولا راحت ترین شیوه، راه اندازی نهادی موازی است که در مقابل نهاد دولتی جوانه بزند و رشد کند.

با توجه به غرور ارگان های دولتی، این اقدام باعث اصلاحشان نخواهد شد. ارگان دولتی به جوانه رقیبش به چشم تحقیر می نگرد و یا از قوه جبر برای زمین زدنش سود می برد یا اصولا وقعی به چنین امور سخیفی! نمی گذارد.

اگر به هر صورت آن جوانه ی موازی رشد کند و به قدری بزرگ شود که نهاد دولتی احساس خطر کند، باز هم به دنبال اصلاح خود بر نخواهد آمد. بلکه یا تمام تلاش خود را برای ایجاد انحصار قانونی و شروع دعوای حقوقی مصروف خواهد کرد یا همچنان سر خود را با تمام قدرت در زیر برف نگه خواهد داشت.

اگر از پس بازی های حقوقی، (به دلیل پشتوانه مردمی یا قدرت های سالم و ناسالم دیگر) نهاد رقیب همچنان بتواند خویش را حفظ کند، احتمالا یک نمونه فعالیت سالم را به نمایش خواهد گذاشت و در مقابل یک ارگان رسمی دولت را از کار خواهد انداخت. حالا چنین اتفاقی خوب است یا بد؟

*

به نظر نگارنده، دراکثر موارد، از کار انداختن یک ارگان دولتی ناصواب است. به طور عمومی می توان گفت یک نهاد خصوصی نباید کاری را که دقیقا در شرح وظایف فلان ارگان دولتی است آغاز کند.

به عنوان نمونه حضرت آقا در دیدار با هیئت دولت چنین فرموده اند:

در دولت نباید کارهاى موازى انجام بگیرد. کار موازى چند عیب دارد: اولاً هزینه‌ى انسانى زیادى بیجا مصرف میشود، ثانیاً هزینه‌ى مالى زیادى مصرف میشود، ثالثاً تناقض در تصمیم‌گیرى‌ها به وجود مى‌آید - وقتى دو دستگاه مسئول یک کارى هستند، این یک تصمیم میگیرد، آن هم یک تصمیم دیگر میگیرد - و رابعاً از همه بالاتر، مسئولیت لوث می شود. فرض کنید توى فلان مسئله‌ى اقتصادى یا مسئله‌ى فرهنگى یا مسئله‌ى سیاست خارجى یا هرچه، اگر چنانچه یک مشکلى پیش بیاید، مسئولیت لوث میشود. وقتى کار موازى انجام گرفت، مسئولیت لوث میشود. بین دولت - یعنى قوه‌ى مجریه - و بعضى از دستگاه‌هاى بیرون از قوه‌ى مجریه، یک جاهائى بعضى موازى‌کارى‌ها هست. همه‌ى تلاشمان این است که بلکه این موازى‌کارى‌ها را یک جورى حل کنیم، اصلاح کنیم، علاج کنیم. در داخل دولت، دیگر نبایستى از این موازى‌کارى‌ها به وجود بیاید. حالا یک موارد خاصى هست؛ اما کلى‌اش این است که موازى‌کارى خوب نیست.

این فرمایشات، در مورد موازی کاری در دولت است، اما علاوه بر آنکه اشکالات موازی کاری در داخل و خارج دولت یکسان است، اشاره هایی نیز به موازی کاری دولت و نهادی در خارج از آن در این کلام وجود دارد.

همچنین به این نکات حضرت آقا در دیدار با سازمان تبلیغات توجه کنید:

سازمان تبلیغات اسلامى و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى باید از انجام کارهاى موازى بپرهیزند و هر یک به طور مشخص وظایف ذاتى خود را انجام دهند. البته نباید حوزه هنرى را دست بزنید، چون تشکیلاتى است که روى آن خیلى کار شده و حقى هم به هنر مذهبى و دینى دارد و باید به عنوان یک پایگاه، همیشه حزب اللهى بماند و در کار نفوذ ارزشها و معارف دینى در بدنه هنر، از همه جلوتر باشد.

دقت کنید که حضرت آقا اولا از موازی کاری بر حذر می دارند و ثانیا حفظ حوزه هنری را هم به آن خاطر که «خیلی روی آن کار شده است» لازم می دانند. یعنی نه آنکه چنین موازی کاری واضحی که بین حوزه هنری و وزارت ارشاد وجود دارد خوب باشد، اما حالا که چنین ارگانی ایجاد شده و این همه رشد کرده است، آن را حفظ کنید. ثالثا بلافاصله برای تفکیک وظایف و حداقل کردن موازی کاری تلاش می کنند و فعالیت حوزه هنری را به هنر مذهبی و دینی محدود می نمایند.

به نظر شما اگر حوزه هنری به تازگی تشکیل شده بود، حضرت آقا آن را از سایر موازی کاری ها استثنا می کردند؟ به عبارت دیگر آیا این تشکیلات -فارغ از میزان زحمتی که تا کنون برایش کشیده شده است- ذاتا ضروری است؟

*

به همین نسبت احساس می کنم که راه اندازی برنامه هایی مثل نمایشگاه رسانه های دیجیتال انقلاب اسلامی که دقیقا در مقابل نمایشگاه رسانه های دیجیتال راه افتاده است، منطقی و صحیح نیست. چه بسا راه اندازی خود «مجمع فعالان فضای مجازی» نیز (آنگونه که اکنون فعالیت می کند) موازی مرکز رسانه های دیجیتال باشد و شاید با شیوه و اهداف دیگری بتوان حضورش را ضروری دانست.

*

دیدار اخیر حضرت آقا با جشنواره فیلم مردمی عمار نیز (که به طور واضحی در مقابل جشنواره فیلم فجر راه افتاده است) نمی تواند توجیهی برای اقدامات مشابه باشد. چه آنکه:

1- حضرت آقا با حوزه هنری نیز دیدار کرده اند و آن فرمایش ها را داشته اند، پس اصل دیدار دلیل چنین امری نیست.

2- به نظر می رسد که اساسا جشنواره فیلم عمار، حوزه ای از سینما را پوشش می دهد که در حوزه اهداف جشنواره فیلم فجر نیست: «سینمای مردمی»

3- ممکن است به دلایلی در حوزه سینما، چنین راه حلی ضروری باشد و این از همان موارد استثنا به شمار آید.